Onlangs stond er een negatief bericht in het Eindhovens Dagblad met de titel “Peelgemeenten negeren hoogste rechter; raadsleden bespraken in beslotenheid gevoelige kwestie over hulp.” In het artikel wordt geschreven dat de peelgemeenten, en daarmee ook de gemeente Laarbeek, gerechtelijke uitspraken negeert en raadsleden in beslotenheid hierover zijn bijgepraat. Het verhaal is echter wat genuanceerder dan het artikel zich voordoet.
Laarbeek maakt onderdeel uit van de gemeenschappelijke regeling Peelgemeenten waarbinnen de sociale zaken zoals WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) zijn ondergebracht.
Al sinds de overdracht van de huishoudelijke ondersteuning van het rijk naar de gemeenten in 2015 wordt voor huishoudelijke ondersteuning gewerkt met het uitgangspunt ‘een schoon en leefbaar huis.’ Dit wijkt af van het vroegere landelijke beleid waarbij enkel een aantal uren werd toegewezen op basis van een indicatie. Voor iedere hulpbehoevende wordt naar de persoonlijke situatie gekeken en wordt samen een ondersteuningsplan opgesteld. Voor het uitgangspunt een schoon en leefbaar huis worden reinheidseisen aangehouden en vinden ook controles plaats.
Enige tijd geleden is er rechtsspraak geweest vanwege een cliënt die bezwaar heeft gemaakt tegen deze aanpak van huishoudelijke hulp. Dit was er voornamelijk op gericht om een minimaal aantal uren te krijgen voor huishoudelijke hulp in plaats van hetgeen werd aangeboden.
Ondanks deze uitspraak hebben de peelgemeenten gezamenlijk besloten om het huidige beleid toch voort te zetten, dus tegen de gerechtelijke uitspraak in. Deze keuze komt voort uit de landelijke ontwikkelingen. Er zijn namelijk veel meer gemeentes die werken volgens dit principe van huishoudelijke hulp. Er is hiervoor een wetswijziging in ontwikkeling die deze aanpak mogelijk maakt. Het advies van de landelijke overheid is daarom het beleid te handhaven in afwachting van de wetswijziging die wel ruimte biedt voor dit beleid.
Eind januari zijn gemeenteraadsleden en ook de clientenraden hierover bijgepraat. Dit is geen besloten bijeenkomst geweest zoals het krantenartikel suggereert. Op 11 oktober 2022 is hierover al een raadsinformatiebrief verstrekt met dezelfde inhoud. In de bijeenkomst is deze nog eens verder toegelicht. Ook is toegelicht dat de gerechtelijke uitspraak wordt gerespecteerd voor mensen die per se een beschikking in uren willen hebben in plaats van een ondersteuningsplan.
ABL was ook vertegenwoordigd op deze informatieavond. We hebben daar geluisterd naar de keuzes voor dit beleid. Ook is uitgebreid stilgestaan hoe dit beleid in de praktijk wordt gewaardeerd en de klanttevredenheid. De uitkomsten van deze onderzoeken zijn positief. Met de huidige opzet is meer maatwerk mogelijk, kan sneller opgeschaald of afgeschaald worden bij acute situaties en geeft meer impact en verantwoordelijkheid voor de thuishulp. Uiteraard is de huidige aanpak in kosten goedkoper omdat niet steeds nieuwe indicaties gesteld hoeven te worden wat een uitbreiding van het WMO loket zou betekenen.
Recent zijn er toch nog ontwikkelingen over de wetswijziging. Deze wordt namelijk aangepast naar een meer inkomensafhankelijke WMO. Het is daarbij nog niet duidelijk wat deze wetswijziging precies gaat inhouden. Tot die tijd is het kostbaar en ook niet noodzakelijk de huidige opzet te gaan wijzigen.